Kansrijke kruisbestuiving bij Van Gogh NP Atelier

Op 8 december kwamen, onder de bezielende leiding van dagvoorzitter Erik de Ridder, de partners van Van Gogh NP met ruim zestig personen bij elkaar voor een halfjaarlijkse dosis inspiratie en kennisuitwisseling tijdens Van Gogh NP Atelier. Eindhoven Airport en Brabants Landschap maakten de partners deelgenoot van aansprekende initiatieven voor een robuust groen, vitaal, gezond en biodivers landschap. Rabobank nodigde de partners uit voor een bijeenkomst over het vergroenen van bedrijventerreinen. En de Brabantse Populieren Vereniging gaf een poplierhouten brug en twee banken weg. De interactie tussen de sprekers en de bijdragen uit het publiek tonen hoe waardevol en kansrijk kruisbestuiving tussen de partners in deze Van Gogh NP beweging is. 

Hoe de luchthaven bijdraagt aan het vergroenen van het landschap

Atelier van Gogh vond plaats in het dynamische decor van Eindhoven Airport. Met zicht op de landingsbaan, hield gastheer Roel Hellemons (Directeur Eindhoven Airport) een gloedvol betoog voor het partnerschap in Van Gogh NP. Samen met Jesse Poppema van Eindhoven Airport District lichtte hij toe hoe de luchthaven werkt maakt van haar doel de regio te verbeteren door bij te dragen aan welvaart, vergroening, verduurzaming en cultuur. Er wordt samengewerkt met bedrijven en de buurten in de omgeving in proeftuinen en innovatieprojecten. Een belangrijk pijler van deze aanpak is de groenblauwe transitie van Eindhoven Airport en bijbehorende bedrijventerreinen, Flight Forum, defensie en andere overheden uitgevoerd door Eindhoven Airport District (een publiek private samenwerking). Zo zijn er diverse vergroeningsprojecten, worden er parken aangelegd en groene verbindingen.

Verduurzamen bedrijventerreinen

Rabobank Hart van Brabant zet actief in op het verduurzamen van bedrijventerreinen in Noord-Brabant. Een voorbeeld daarvan is het project Grote Oogst in samenwerking met onder andere Provincie Noord-Brabant en Brabantse gemeenten. Remco Kuipéri (Directievoorzitter Rabobank Hart van Brabant en namens VNO-NCW deelnemer in de Regiegroep) bood de aanwezige partners aan om het stappenplan voor het vergroenen van bedrijventerreinen nader toe te lichten tijdens een bijeenkomst. Renske Visscher van IVN merkte op dat er in Noord-Brabant 20.000 hectare bedrijventerrein is. Ze vertelde dat IVN landelijk een bijdrage van 26 miljoen heeft ontvangen van het Groeifonds voor 'Werklandschappen' om bedrijventerreinen 'groener en meer van de mensen' te maken. Deze bijdrage kan ook aangewend worden voor bedrijventerreinen in Van Gogh NP. 

Robuuste groene en blauwe dooradering

Een robuuste groene én blauwe dooradering is waardevol voor het landschap en sluit aan bij meerdere ontwikkellijnen in Van Gogh NP. Joris Hogenboom, Directeur Brabants Landschap, ging daar uitgebreid op in tijdens het Atelier. Zo geeft groene dooradering ‘smaak en identiteit aan het landschap'. Landschapselementen en akkerranden dragen bovendien bij aan meer biodiversiteit, het vasthouden en de kwaliteit van water, de bestuiving van landbouwgewassen en het bestrijden van ziekten en plagen. In het Aanvalsplan Landschap van het rijk en het beleidskader Natuur van de provincie wordt het belang ervan erkend en verbonden aan een ambitie om 10% groenblauwe dooradering te realiseren.

In opdracht van Van Gogh NP heeft de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap (VNC) een eerste verkenning naar de kansen, knelpunten en mogelijkheden opgeleverd in december. Met de inzet van de huidige Stimuleringsregeling Landschap (Stila) en het instrumentarium van Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) wordt een eerste pilot van 1.000 hectare in Van Gogh NP voorbereid. Daarbij wordt ingezet op een adequate vergoeding voor grondeigenaren (ecosysteemdiensten) en op extra geldstromen uit het bedrijfsleven door een matchingssysteem waarmee ondernemers kunnen bijdragen aan meer groen in de eigen omgeving. Voor deze pilot stelt het Min LNV waarschijnlijk binnenkort financiële middelen beschikbaar.

Rik Grashoff, wethouder gemeente Tilburg, bracht als voorbeeld Landschapspark Pauwels in, waar als eerste binnen Van Gogh NP gewerkt kan worden aan meer groene dooradering en waarbinnen, vanwege natuur en landschap, is afgezien van een nieuwe bedrijventerrein Zwaluwenbunders, dat nu wordt benut voor natuurontwikkeling en recreatie/uitloop van de stad.

Rob Hootsmans van provincie Noord-Brabant vertelde dat de huidige Stila regeling eind 2023 afloopt en dat de provincie graag deelneemt aan de pilot in Van Gogh NP om te komen tot een vervolg/financiering van de Stila regeling vanaf 2024, goed voor natuur én landbouw en in samenwerking met boeren en bedrijven.

Gouden zaaier

Aan het einde van het Atelier werd de 'Gouden zaaier' gepresenteerd. Vanaf 2023 wil Van Gogh NP samen met IVN Natuureducatie initiatiefnemers onderscheiden die zich zelf of samen met anderen inzetten voor een gezonde, groene en mooie omgeving. De onderscheiding bestaat uit een wisselbokaal en een geldbedrag. Partners kunnen vanaf 1 januari 2023 initiatieven aanmelden via de website van Van Gogh NP. Een jury zal de initiatieven beoordelen en er tien nomineren. Tijdens het volgende Van Gogh NP Atelier op 25 mei 2023 worden de drie Gouden zaaiers uitgereikt. 

Meer informatie

Nieuwe partners in natura

Dagvoorzitter Erik de Ridder verwelkomde drie nieuwe partners in natura: de Duurzaamheidsvallei, Stichting Brabantse Aa en de Brabantse Populieren Vereniging (BPV). Vertegenwoordigers van de BPV gaven hun toetreding een feestelijk tintje door een populierenhouten brug en twee blokbanken te schenken. Uit de elf aanvragen van partners om van dit aanbod gebruik te maken, werden er drie gehonoreerd: Prisma plaatst een blokbank bij de grondwaterbank op Landpark Assisië en GGZ Eindhoven aan het belevingspad Groote Beek. De brug ging naar het project De Blauwe Poort, over de Snelle Loop op de grens van Laarbeek en Gemert-Bakel, een brede samenwerking gericht op vergroening, beekherstel, cultuurhistorie en de opwekking van zonne-energie. Met dank aan de Brabantse Populierenvereniging! 

De populieren brug en blokbank wekten zoveel interesse bij de andere partners, dat de vereniging binnenkort wel eens meer bruggen en blokbanken zou kunnen verkopen .....