Tiny Forest, Big world

Het thema natuur lijkt tegenwoordig steeds belangrijker te worden. We moeten ons bewust worden van de impact die wij als mens hebben op de omgeving. Aan de ene kant lijken we niet meer heen kunnen om thema’s als duurzaamheid en klimaatverandering. Aan de andere kant lijkt het alsof jongeren steeds minder in de natuur aanwezig zijn. Maar in hoeverre klopt dat beeld? Als Groene Trainees starten we daarom het project ‘Lighten up your landscape’ We spraken met verschillende mensen uit het Van Gogh Nationaal Park, die ons nieuw licht wierpen op de vragen als; wat is verbinding met de natuur precies? Waarom is dit belangrijk? En zijn er verschillende manieren waarop die verbinding vorm kan krijgen?

Naast de vele gesprekken die we met anderen voerden, over wat natuur voor hen betekent en hoe zij verbinding met de natuur vormgeven, hebben we ook leuke activiteiten bijgewoond. In samenwerking met basisschool De Kameleon hebben de Groene Plaatsmakers een Tiny Forest aangelegd in Eindhoven. Het bosje heeft de naam ‘Het Eikelbosch’ gekregen. Wat wij van deze activiteit en de kinderen geleerd hebben; dat lekker bezig zijn in de natuur ontzettend leuk en gezellig, en daarmee een doel op zichzelf kan zijn; en dat verbinding met de natuur belangrijk is om het verantwoordelijkheidsgevoel voor het zorgen voor onze omgeving te vergroten. 

‘Mogen we dat écht zelf gaan doen?’ Een zin die ik vaak voorbij heb horen komen deze dag. Verschillende jaarlagen van de lokale basisschool kwamen langs om met elkaar een kleinschalig bos aan te planten, waarna ze vervolgens aan één van de door hun geplante bomen een naam mochten geven.  

Ik begon deze dag met een aantal vooroordelen. Zelf vind ik het best moeilijk om met kinderen te werken, maar ik stond zeker open voor de uitdaging. Ik zou de kinderen immers gaan helpen bij een activiteit die ik op die leeftijd hartstikke leuk had gevonden. ‘Je gaat iets leuks met ze doen, ze vinden je vast gezellig’ was de positieve gedachten waarmee in aankwam op de locatie.  

De eerste groep kinderen was al druk bezig om zoveel mogelijk boompjes in de grond te zetten toen we aankwamen. Kinderen uit groep 1 en 2 werkten samen met groep 4 en 5. De kleuters leken niet echt door te hebben waar ze mee bezig waren, maar leken het desondanks heel leuk te vinden. Daar was gelukkig van tevoren over nagedacht. De kleuters waren één voor één gekoppeld aan iemand van groep 4 of 5. Dit zorgde voor een erg leuke samenstelling, de oudere kinderen namen de kleuters erg leuk mee in het hele gebeuren. Het was geweldig om te zien hoe de kinderen uit groep 4 en 5 hierdoor een gevoel van verantwoordelijkheid meekregen. De kleuters leken het dan weer erg leuk, en misschien zelfs wel cool, te vinden om met de oudere scholieren samen te mogen werken.

Ieder kind leek door de hele dag heen ontzettend enthousiast. Dat had ik van tevoren niet per se verwacht. Ik dacht dat er genoeg kinderen zouden zijn die er helemaal geen zin in zouden hebben om de handen uit de mouwen te steken of om vies te worden. Ik was misschien bang dat ze de waarde van het planten niet in zouden zien, omdat ze nog helemaal niet serieus bezig kunnen zijn met biodiversiteit en een groene leefomgeving. Mijn vooroordeel werd die dag verworpen. Bovendien waren de Groene Plaatsmakers de weken voor de plant dag al een paar keer langs geweest om lessen te verzorgen over deze thema’s.  

De kinderen leken het geweldig te vinden. Het was iets nieuws en iets dat ze echt zelf mochten doen. Het wakkerde een enorm enthousiasme aan. Ik had met een totaal andere blik naar dit initiatief gekeken dan die kinderen nu leken te doen. Van tevoren had ik me dingen afgevraagd als; gaat dit écht groeien? Draagt het echt iets bij aan de biodiversiteit? Door deze kritische blik vergat ik misschien wel het belangrijkste doel van het project, namelijk dat het gewoon ontzettend leuk, mooi en gezellig kan zijn om in de natuur te werken. De kinderen zijn even uit het klaslokaal, waar ze al dag in dag uit doorbrengen, en kunnen lekker wroeten in de grond. Iets wat ik zelf ook ontzettend graag deed op die leeftijd. Dingen enkel en alleen voor mijn plezier doen. Ik kreeg door deze dag zelfs weer het verlangen om ook gewoon weer zonder gedachten of doelen aan de slag te gaan.  

Tijdens het terugblikken op de dag merkte ik dat het negatieve beeld waarmee ik de dag begon, gebaseerd was geweest op volwassenen om mij heen. Ik ken in mijn directe omgeving genoeg mensen die hier geen vinger naar zouden uitsteken, bang om vies of nat te worden. Ook zullen veel mensen gelijk kritiek hebben: werkt dit wel? Of: dit is toch helemaal niet mooi en efficiënt? Vragen die eigenlijk gelijk de sfeer zouden verpesten. Vragen die ik me stiekem ook als eerste afvroeg. Gelukkig had ik al snel besloten om deze vragen niet te stellen, of om ze in ieder geval op een positieve manier te stellen. Ik weet simpelweg niet genoeg van de specifieke bomen en situatie om hier mijn mening over te geven. Tijdens het terugblikken realiseerde ik me dat ik ontzettend blij ben dat de Groene Plaatsmakers zoveel kinderen op deze manier betrekken bij de natuur. Dat heeft namelijk een groot voordeel: het verantwoordelijkheidsgevoel. Doordat de kinderen zelf aan de slag konden met hun eigen boompjes werd het echt iets van hen. Hier werd door de naambordjes nog een extra schepje bovenop gedaan. Hun mooiste boom is zo echt van hen. Door deze verantwoordelijkheid heeft het bosje een grotere slagingskans. Kinderen zullen tussen hun eigen bomen willen spelen en zijn minder geneigd om iets te vernielen. Verbinding met de natuur is dus belangrijk.