Henri Swinkels, directeur-bestuurder KunstLoc Brabant

Meer dan 50 partners zetten de schouders onder Van Gogh NP. In een gesprek leggen zij uit waarom zij betrokken zijn. Ook Kunstloc Brabant is al vanaf de start betrokken. We gingen in gesprek met Henri Swinkels, directeur-bestuurder. 

Wat is volgens Henri Swinkels de meerwaarde van Van Gogh NP?

KunstLoc Brabant is al direct vanaf het begin actief betrokken bij de oprichting van Van Gogh NP. Wat sprak u in dit plan aan?

Als KunstLoc werken we aan het versterken van kunst en cultuur o.a. door de betekenis van kunst en cultuur voor onze samenleving zichtbaar te maken. Het is inherent aan Van Gogh NP dat de betekenis van kunst – in dit geval van Van Gogh – uitgangspunt is en als inspiratie werkt voor de waarde die we aan het landschap geven en op welke wijze het zich kan ontwikkelen. Het Van Gogh NP kent daarmee intrinsiek een artistieke waarde toe aan de betekenis van het landschap en durft zich te laten inspireren vanuit die artisticiteit en kunstzinnige verbeelding.

Hoe past Van Gogh NP in jullie plannen?

Een van de programma’s waar KunstLoc aan werkt is “De culturele samenleving” waarbij we de creatieve denk- en ontwerpkracht van kunstenaars een plek willen geven in maatschappelijke opgaven op het gebied van ruimte en omgevingskwaliteit. Daar past Van Gogh NP natuurlijk precies in.

Een van de aandachtspunten in het masterplan is het versterken van het landschap in relatie tot het de maatschappelijke opgave, zoals klimaatadaptatie. Wat zijn aandachtpunten volgens u? Wat zijn do’s and don’ts?

De maatschappelijke opgaven met betrekking tot klimaatadaptatie en de landbouwtransitie, maar daarnaast zeker ook herstel van natuur en biodiversiteit, zijn complex.

Het zijn problemen waarvoor geen eenvoudige oplossingen of blauwdrukken bestaan en waarbij de verbeeldingskracht van kunstenaars aan de basis kan staan van nieuwe bredere perspectieven en systeem-innovaties. Het vraagt betrokken partijen om zekerheden in de vorm van resultaatafspraken, kaders, doelen en garanties, los te kunnen laten en ruimte te bieden voor experiment, uitproberen en leren van wat er in werkelijkheid gebeurt. De inzet van een kunstenaar komt alleen tot zijn recht als niet alleen het resultaat telt, maar ook het proces - de weg ernaartoe - een avontuur wordt waar alle betrokkenen nog lang over napraten. Zoals het kunstenaarschap van Vincent van Gogh ook nu nog inspireert, zijn er nieuwe kunstenaars die nieuwe inspiratie kunnen toevoegen. Het is de kunst om deze inspiratie toe te laten in onze omgang met de maatschappelijke opgaven.

  • “Weet gij waar ik wel eens naar verlangen kan, naar een uitstapje naar Brabant” 
Vincent aan Theo, juni 1883

Kunt u een of enkele huidige projecten van KunstLoc Brabant noemen die we zouden kunnen noemen als een goed voorbeeld voor Van Gogh NP?

KunstLoc Brabant heeft al vele jaren ervaring met het initiëren, adviseren en begeleiden van kunst- en cultuurprojecten verbonden aan gebiedsopgaven in het stedelijk en landelijk gebied. Via de link aan de bovenzijde van deze pagina zijn een aantal projecten te vinden die waarde toevoegen aan het landschap.

Wat moet het Van Gpgh NP vooral wel en vooral niet worden? Wanneer is Van Gogh NP voor jullie geslaagd?

Deze vragen voeg ik graag samen. Met Vincent van Gogh, boort Van Gogh NP een rijke inspiratiebron aan. Je zou er een conserverende kijk op het landschap aan kunnen verbinden, waarmee behoud van landschapselementen, die herinneren aan wat Vincent ook gezien heeft, voorop komt te staan. Maar met evenveel recht gaat het om een nieuwe interpretatie van het landschap, het zorgvuldig toevoegen van extra betekenis of perspectief in relatie tot de landschappelijke- en natuurwaarden. Vanuit die interpretatie van van Gogh is het voortdurend de vraag wat we doen of toevoegen waardoor het Van Gogh NP aan betekenis wint. In dat geval zijn toevoegingen van welke aard ook nooit uitsluitend functioneel, maar steeds ook een dialoog met het landschap, het NP en zijn bewoners. Laat daarbij Van Gogh NP vooral geen pretpark of “experience centre” worden, maar meer een verwonderend landschap waarop geen claim gelegd kan worden, maar waartoe je je als bezoeker of gast welkom weet maar ook uitgedaagd word je op nieuwe manieren tot het landschap en zijn bewoners te verhouden. Van Gogh NP is natuurlijk nooit helemaal af, maar slaagt als het landschap in zijn schoonheid, samenhang, diversiteit en toegankelijkheid de hoofdrol blijft spelen.