Toekomstplannen Tilburg en Oisterwijk in Van Gogh NP

Een prachtig initiatief in het Van Gogh Nationaal Park! De gemeenten Tilburg en Oisterwijk hebben een toekomstvisie opgesteld voor de ontwikkeling van de dorpen Berkel-Enschot, Biezenmortel, Haaren, Heukelom, Moergestel, Oisterwijk en Udenhout en het landelijke gebied hiertussen: ook wel de Oostflank genoemd.

De gemeenten Tilburg en Oisterwijk, beiden partner in het Van Gogh NP, hebben samen een toekomstvisie opgesteld voor de ontwikkeling van de dorpen Berkel-Enschot, Biezenmortel, Haaren, Heukelom, Moergestel, Oisterwijk en Udenhout en het landelijke gebied hiertussen: ook wel de Oostflank genoemd.

Landschap, natuur en lokale economie versterken, de bereikbaarheid verbeteren en 5000 grotendeels betaalbare woningen bouwen: dat willen beide gemeenten in dit gebied de komende tijd samen voor elkaar krijgen. Ook zijn er plannen voor een gezamenlijk circulair centrum en een nieuw treinstation in Udenhout.

Gezamenlijke aanpak van grote opgaven
Wat deze visie zo bijzonder maakt is dat gemeenten een fundamenteel andere manier kiezen dan tot nu toe gebruikelijk: het kwaliteitsconcept van Van Gogh Nationaal Park is hier duidelijk in terug te vinden. De gemeenten werken samen, omdat de grote opgaven in dit gebied voor woningbouw, natuur en landschap, mobiliteit, bereikbaarheid en economie alleen in samenhang opgepakt kunnen worden in een groter gebied dan alleen het dorp of de stad. In een tijd van steeds grotere druk op de ruimte (‘niet alles kan overal’) is het nodig dat gemeenten grensoverschrijdend samenwerken. Tilburg en Oisterwijk doen dat. 

Woningbouw versus Van Gogh Nationaal Park

Maar kan woningbouw wel bij het Van Gogh NP en wat gaat er nu dan anders? We vragen het Gijs Breeman, landschapsarchitect gemeente Tilburg. Breeman: “Het belangrijkste verschil is dat vanaf het begin het landschap als uitgangspunt is genomen, niet de woningbouwopgave. Daarbij zijn de bodem en het water in dit bekenlandschap het vertrekpunt voor het bepalen van de koers. Sowieso is het al vernieuwend om rode (bijvoorbeeld woningbouw) en groene (bijvoorbeeld landbouw en natuur) vraagstukken te combineren in één plan. Dat kan ook niet anders, omdat inmiddels bekend is dat de stad het ommeland nodig heeft voor oplossingen en omgekeerd. Dit sluit ook precies aan op de ambitie en de strategie van Van Gogh NP.”

Oostflank mooi uithangbord

Het is ook daarom dat de Stedelijke Regio Breda-Tilburg het kwaliteitsconcept Van Gogh NP als integraal onderdeel van de verstedelijkingsopgave heeft opgenomen in het Verstedelijkingsakkoord. De plannen van Tilburg en Oisterwijk zijn een concreet voorbeeld hoe je dat in de praktijk toepast. “De Oostflank bouwt daarmee verder aan een mooi landschap midden in het Van Gogh NP”, aldus wethouder Eric Logister, gemeente Oisterwijk. “Dit soort plannen kun je ook zien als een bod voor samenwerking in de Gebiedsgerichte Aanpak (GGA), waarvoor de provincie via het Rijk verantwoordelijk is”.  

Wat levert dit op?

Op deze manier willen beide gemeenten invulling geven aan de grote opgaven die ook hier spelen, en tegelijkertijd het landschap en de biodiversiteit versterken. Breeman: “Als we hier niet zouden sturen vanuit deze uitgangspunten, dan zouden kernen steeds meer aan elkaar vastgroeien. Zo zou een waardevol stuk van het Brabants Mozaïek, waarin voor iedereen altijd een mooi landschap en natuur dichtbij zijn met ook ruimte voor boeren, verloren gaan.”

#VanGoghNP start bij je voordeur   

Wethouder Rik Grashoff (gemeente Tilburg): “We willen in de periode tot 2040 ruim 500 hectare nieuwe natuur waaronder 200 hectare nieuw bos toevoegen. Vooral in de directe omgeving van de Leemkuilen, de randzones van beide Natura-2000 gebieden en in de landschaps-ecologische zones die van de Loonse en Drunense Duinen via de Leemkuilen naar de Oisterwijkse bossen en Kampina lopen. Samen met de agrarische sector moeten er stappen gemaakt worden naar natuurvriendelijkere vormen van ondernemen”.

Wethouder Eric Logister (gemeente Oisterwijk): “Daarom werken we met de boomkwekers tegelijkertijd samen in het project Kwekerijlandschap van de toekomst, door sommige ook wel Versailles van het Noorden genoemd. Een heel spannend en belangrijk proces, omdat je alleen samen de grote opgaven toekomstbestendig kunt oplossen met nieuwe kansen”.

Interesse?

De komende periode is er volop mogelijkheid voor gesprekken met bewoners, allerlei betrokkenen en gemeenteraden. In februari 2024 volgen er raadsdebatten en besluiten. Daarna is het koersdocument definitief.

Lees meer over de toekomstplannen